Author Archive
Wiadomości o rozwoju geografii polski cz. 8
W r. 1850 powołany zostaje na katedrę geografii w Uniwersytecie Jagiellońskim. Była to pierwsza katedra geografii na ziemiach polskich, a zarazem jedna z pierwszych w Europie. Jednak już w r. 1853, niemile widziany przez rząd austriacki, zostaje usunięty, a katedra — skasowana. Wkrótce po śmierci Pola, bo w r. 1877, zjawia się prekursor nowoczesnego kierunku
Category: Rozwój geografii
Wiadomości o rozwoju geografii polski cz. 7
Nowe prądy, kształtujące geografię jako naukę, znajdują i u nas swoje odbicie. Przedstawicielem metody fizjograficznej jest Ludwik Zeiszner. Urodzony w Warszawie w r. 1805 (um. 1871), tutaj studiował nauki przyrodnicze, a później w Niemczech, gdzie zapoznał się z nauką Humboldta i Rittera, wielkich twórców nowoczesnej geografii. Zeiszner znany jest głównie jako niezmiernie zasłużony geolog, odkrył
Category: Rozwój geografii
Wiadomości o rozwoju geografii polski cz. 6
Z licznych dzieł Staszica wymienimy tylko dwa pomnikowe: 1) „O ziemiorodztwie gór dawnej Sarmacji, a później Polski” (1806). Autor dołącza do niego mapę geologiczną, pierwszą w Polsce, oraz atlas rysunków i profilów. (Prawie równocześnie z Anglią, w której w tym samym czasie ukazuje się pierwsza mapa geologiczna.) Mapa Staszica jest tym ciekawsza, że podaje punkty
Category: Rozwój geografii
Wiadomości o rozwoju geografii polski cz. 5
Powstanie nowożytnej geografii przypadło u nas na czasy porozbiorowe. Podwaliny tej nowej nauki daje u nas Staszic (1755—1826). Przyrodnik, uczeń Buffona i innych ówczesnych znakomitości — odznaczał się świetną zdolnością obserwacyjną. Posiadał syntetyczny umysł geograficzny, pojmował rozumowo krajobraz i jego istotę, jak również związek przyrody z podłożem, w czym wyprzedza nawet uczonych Europy zachodniej. psycholog
Category: Rozwój geografii
Wiadomości o rozwoju geografii polski cz. 4
Koniec XVIII w., upadek Polski, odbija się bardzo dotkliwie na geografii, wychodzą jednak publikacje botaniczne Kluka, T. Wagi: „Opisanie Polski” (Supraśl, 1767), Kaz. Wyrwicza: „Geografia czasów teraźniejszych” i inne. Jako znamienny rys, podkreślić trzeba, iż rząd, czując potrzebę pogłębienia wiadomości geograficznych o kraju, a nie mogąc ich znikąd otrzymać, wydaje okólnik do proboszczów, gdzie według
Category: Rozwój geografii
Wiadomości o rozwoju geografii polski cz. 3
Następnym źródłem wiadomości geograficznych o Polsce z XVI wieku jest dzieło M. Kromera „Polonia” – dzieło to cieszyło się popularnością, jak można sądzić z licznych wydań Był to opis polityczny i społeczny. Nie można też pominąć milczeniem dzieła M. Stryjkowskiego p. t. „Sarmatiae Europae descriptio” (1578). Jest ono jednak pisane bez ładu i porządku i
Category: Rozwój geografii
Wiadomości o rozwoju geografii polski cz. 2
Wiek XV i XVI były u nas .czasem rozkwitu wiadomości geograficznych. Liczne wojny i rozwój stosunków handlowych z sąsiadami wpłynęły dodatnio na‘pogłębienie wiadomości geograficznych. Była to jednak geografia opisowa i służyła do celów utylitarnych. W w. XVI pogłębia wiadomości o Polsce Maciej Miechowita. Daje on dzieło: „Tractatus de duabus Sarmatiis et de contentis in eis“,
Category: Rozwój geografii
Wiadomości o rozwoju geografii polski cz. 1
Wiadomości o obszarach, stanowiących ziemie polskie, znajdujemy już u starożytnych. Na przykład Ptolemeusz (około 150 roku) podaje pewne wiadomości o krajach, leżących na północ od Karpat, a na mapie swej oznacza nawet takie miasta, jak Kalisz (Calissia) i inne. W początku naszych dziejów, w roku 1150 Arab Edrizi, geograf sycylijski, podaje szereg wiadomości o Polsce,
Category: Rozwój geografii
Ogólne uwagi o nauczaniu geografii cz. 9
Już przez samą znajomość przyrody i ludzi na całej ziemi geograf czuje się na całej ziemi, jak w domu, czuje się członkiem całej ludzkości, cała ziemia jest dlań ojczyzną. To wyrabia w nim uczucie wszechludzkie, humanitarne, dalekie od ciasnego, brutalnego nacjonalizmu. Porównywanie obcych krajów i ludów o innych obyczajach, religii, kulturze, ze stosunkami kraju rodzinnego
Category: Nauczanie geografii
Ogólne uwagi o nauczaniu geografii cz. 8
Mając do czynienia wciąż z całym chaosem zjawisk, które trzeba porządkować (klasyfikować), wiązać przyczynowo, Geografia kształci par excellence zdolność kojarzenia, upatrywania podobieństw (analogij) i różnic, odnajdywania związków między najodleglejszymi, na pozór najbardziej obcymi zjawiskami — tak, iż zdolność tę można by nazwać zmysłem geograficznym. berlin dominikana Geografia, dając poznać piękno natury podczas podróży na rzeczywistych
Category: Nauczanie geografii