Wyprawy Archive
Projekt Kolumba cz. 8
Nigdzie jednak nie znajdujemy, aby łacińscy uczeni korzystali z ważnych geograficznych dzieł Arabów, a przynajmniej z zapisek ich wielkich podróżników; przeciwnie aż do końca 15. wieku pozostało na Zachodzie nierozwiązanym pytanie, czy Ptolomeusz czy Marinus z Tyru dokładniej oznaczył rozległość azjatyckiego lądu. Od czasu jak za pośrednictwem Rogera Bacona i Wincentego z Beauvais stały się
Category: Wyprawy
Projekt Kolumba cz. 7
Można się było spodziewać, że arabscy uczeni dokładnie na miejscu sprawdzą te obliczenia, ponieważ już w 9 wieku posiadali liczne kolonie w Chinach. Znalezienie geograficznej długości i szerokości pewnego miejsca było dla wyznawców proroka nie tylko zadaniem naukowym, ale i potrzebą religijną, ponieważ w ich meczetach astronomicznie musiał być oznaczony kierunek nieba, w którym leżała
Category: Wyprawy
Projekt Kolumba cz. 6
Z obliczeń dotyczących wschodniej rozciągłości azjatyckiego lądu dwa szczególnie były ważne dla wieków średnich. Jedno z nich podał Marinus z Tyru, z którego pism i map, dla nas dziś utraconych, mógł korzystać jeszcze Massudi. Znamy jego poglądy tylko z zarzutów, jakie im czyni Ptolomeusz. Obaj ci kosmografowie zgadzali się wprawdzie na to, że przejście przez
Category: Wyprawy
Projekt Kolumba cz. 5
Wynikającą stąd niedokładność można za pomocą obliczenia wydzielić, jeżeli tylko wskazówka posuwa się z jednakową szybkością. Ale księżyc me posuwa się z jednakową szybkością: raz ją natęża, to znowu zwalnia. Jednakże zjawiska te, nazwane dziś perturbacjami, dadzą się z góry obliczyć. Znamy ich dziś około sześćdziesięciu; największą z nich odkrył jeszcze Hipparch, drugą pod nazwą
Category: Wyprawy
Projekt Kolumba cz. 4
Wymiary odległości wschodnich brzegów Azji od Zachodu Europy, które posiadał Colon i współcześni, były bardzo niepewne. Brakowało naówczas narzędzi do dokładnego podziału czasu, jakimi są nasze chronometry, wodne bowiem i piaskowe zegary, których używano, podawały bardzo surową pomoc. Ażeby znaleźć długość geograficzną, czyli odległość od siebie dwóch punktów na ziemi w kierunku od wschodu na
Category: Wyprawy
Projekt Kolumba cz. 3
Również jasno pojmowano, że pod względem ciężkości nie ma ani góry ani dołu dla rozmaitych miejsc powierzchni ziemskiej, i że na każdym miejscu każde ciało jednakowo jest przyciągane ku centrum naszego planety. Gdyby przekopać ziemię przez środek na drugą stronę, nauczał Yincent de Beauvais, to kamień rzucony w ten przekop, zatrzymałby się w połowie średnicy,
Category: Wyprawy
Projekt Kolumba cz. 2
Teologowie z tych samych przyczyn jeszcze aż do piętnastego wieku zaprzeczali kulistości ziemi, ale ogromna większość uczonych przemawiała językiem Ptolomeuszowego systemu. Ponieważ owe czasy nie wymagały zbyt ściśle naukowych dowodów, więc kulisty kształt ziemi co dzień zyskiwał jakieś nowe poparcie w doświadczeniu zmysłowym. Zjawisko powolnego ponurzania się za płynnym horyzontem okrętów, których naprzód tułów, a
Category: Wyprawy
Projekt Kolumba cz. 1
Czerpiąc z papierów, pozostałych po Krzysztofie Kolumbie, syn jego Don Fernando obszernie nam opowiada, jakim sposobem dojrzała w jego ojcu myśl, że do wschodniego brzegu Azji można się dostać przez Atlantyk. Ponieważ ta myśl nie była wcale nową, i często ją rozważano, zasługa zatem Kolumba polega tylko na tym, że skłonił współczesnych do jej wykonania.
Category: Wyprawy
Portugalczycy docierają do Przylądka Dobrej Nadziei cz. 11
Wiedział on, że karawany w 37 dniach przebywają wielkie morze piaszczyste, które oddziela Afrykan o jasnej cerze od wełnistowłosych Murzynów. Od niewolników, pochwyconych nad Kio do Ouro, dowiedział się Infant, że arabscy Berberowie z oazy Wadan udawali się karawanami od 4 – 500 wielbłądów do wielkiego rynku handlowego Timbuktu, o którego położeniu astronomicznym miano niejakie,
Category: Wyprawy
Portugalczycy docierają do Przylądka Dobrej Nadziei cz. 10
Posiadamy w tej mierze jedno tylko, ale bardzo przyjemne świadectwo pewnego portugalskiego marynarza, który przy opisie roślinności na zielonym wybrzeżu Jolofów, dodaje wesoło: „Wszystko ja to piszę za pozwoleniem Jego Miłości pana Ptolemeusza, który dużo dobrych rzeczy wygłosił o podziale świata, ale w jednej rzeczy bardzo się pomylił. Dzieli on znany mu świat na trzy
Category: Wyprawy