Rozwój kartografii polski cz. 3

Dwie pierwsze były rytowane w Gdańsku przez słynnego rytownika Hondiusza, który też rytował mapę Wieliczki — Mar. Germana (1645 r.), Polesia w skali 1:640.000 — Zwickera (1650) i oblężenia Smoleńska — Pleitnera na 16 arkuszach (1636 r.). Za Sasów mamy zupełny upadek kartografii; dopiero za Augusta III zaczyna się zjawiać zainteresowanie nowymi mapami a to na skutek zastosowania po raz pierwszy triangulacji przez Holendra Sneliusa oraz przez Cassiniego, który prowadził roboty nad pierwszą wielką mapą Francji (skala 1:86.400), opartą na triangulacji. Pod temi wpływami i u nas zaczyna się ruch na polu kartografii.

wywóz starych mebli warszawa

Około roku 1770 wojewoda Józef Aleks. Jabłonowski pozyskuje dla siebie kapitana wojsk koronnych Czakiego i pracują przez 20 lat nad mapą Polski, na której miała być dobrze uwzględniona hydrografia i orografia terenu. Czaki też pierwszy podał projekt połączenia niektórych dorzeczy kanałami, np. Noteci z Wisłą, Bugu z Prypecią; ale nie mógł ukończyć swej pracy. Z materiałów tych skorzystał Rizzi Zannoni, wydając w roku 1772 mapę w skali 1:700.000, na 21 tablicach p. t.: „Carte de la Pologne divisee par provinces et palatinats et subdivisee par districts. Construite d’apres quantite d’arpentages, d’observations et de mesures prises les lieux”. Mapa ta była dość popularna, chociaż ustępowała ówczesnym mapom Cassiniego; teren był na niej przedstawiony perspektywicznie, obejmowała ona Koronę i Litwę na mapach szczegółowych, z dodaniem ogólnej i planem Warszawy. Z tego czasu datują się też (1770—1777) mapy pruskie: Kantera „Regni Poloniae etc“ i „Nova mappa geographica” — a wymieniamy je tu dlatego, że stanowiły podstawy pierwszego rozbioru.

wywóz starych mebli warszawa