Polska na tle Europy cz. 7

Państwo Polskie, powstałe na zachodniej części tego pomostu, rozwijało się terytorialnie ku wschodowi,  stale dążąc do opanowania całości przesmyku; to była naturalna droga jego rozwoju, wytknięta przez warunki geograficzne, dlatego też pomostowość uważana jest za charakterystyczną cechę geograficzną Polski.

Systematy rzeczne w Europie zachodniej są mniej więcej symetryczne, gdyż rzeka główna posiada lewe i prawe dorzecza mniej więcej tej samej wielkości. Taki jest Ren, taka Sekwana i inne rzeki zachodu Europy; poczynając od Odry na wschód, symetria ta ustaje. Prawych dopływów jest tu więcej, i są one daleko dłuższe od lewych. Takie są dorzecza: Wisły, Niemna, Dźwiny; dalej ku wschodowi cecha ta ustaje, i dorzecza rzek rosyjskich są znów symetryczne (Dźwina północna, Wołga, Dniepr). Oprócz tego dorzecza rzek polskich wyróżniają się tym, że wierzchowiska większych dopływów podchodzą tu bardzo blisko do rzeki głównej sąsiedniego dorzecza; przy tym działy wodne są bardzo niskie, wąskie i łatwe do przebycia. Rzeki przeto Polski są wyjątkowo dogodne do połączenia kanałami, i dlatego spójność hydrograficzną uważać musimy za drugą cechę charakterystyczną Polski.