Pierwsze wyprawy na Atlantyk cz. 3

Ale jakikolwiek wypadek historyczny prześwieca przez złotą mgłę tej sagi, to w każdym razie jest rzeczą pewną, że wyprawa „awanturników” nie rozszerzyła arabskiej wiedzy o przestrzeniach Atlantyku, Ich geografowie rozróżniają wprawdzie na zachód od Afryki dwa archipelagi, wyspy wiekuiste i wyspy szczęśliwe, „od których Ptolomeusz liczy swoje południki”, ale czyniąc to, albo powtarzają tylko to, co znaleźli u geografów starożytnych o Fortunatach, jak Massudi i Abulfeda, albo, jak Edrisi, mają dla wysp fantastyczne nazwy, żywo przypominające legendę Brandana. Za czasów Abulfedy (1821) utrzymywano, że wyspy wiekuiste znikły bez; śladu z oblicza oceanu. Kiedy Ibn-Haukal podróżował po Afryce statki arabskie pływały wzdłuż marokańskiego wybrzeża tylko do Sale, za czasów Edrisiego wysuwały się tylko o cztery dni drogi po za Saffi, a w czasach kiedy żył i pisał Ibn-Chaldun zawsze jeszcze trzymały się po tej stronie przylądka Nun.

Zachodni ocean nazywali Arabi morzem ciemności, z powodu mgły, która ciągnąc się nad jego wodami, promienie słońca pochłaniała. Pojęcia te zawdzięczali rzymskim pisarzom, którzy nie mając w tym względzie własnego doświadczenia, musieli wierzyć w to, co przebiegli Kartagińczycy wymyślili, ażeby obce ludy odstraszyć od żeglugi po tamtej stronie Heraklesowych słupów.