Ogólne uwagi o nauczaniu geografii cz. 4

Ale zysk, jaki z tego poszczególnego traktowania nauk odnosimy, prowadzi za sobą też pewną stratę: zjawiska, traktowane oddzielnie, wyrwane ze swego otoczenia, związków, natury, rzeczywistości, życia, ruchu, stają się czymś kalekim, sztucznym, martwym, sztywnym; przy tym wyjaśnienia przyczynowe, które poprzednio były powierzchowne z powodu naszej nieznajomości szczegółów, teraz cierpią znów na ułamkowość, cząstkowość z powodu utraty względu na całość (choć zresztą pewne wiązadło i ożywienie daje im Geografia szczegółowa, która wiąże i stosuje lokalnie do rzeczywistości dane poszczególnych nauk przyrodniczych, wiąże nauki przyrodnicze z humanistycznymi, objaśniając geograficznie wypadki historyczne).

tajlandia last minute berlin

Więc w czwartej klasie, uzbrojeni w wiedzę nauk szczegółowych, przystępujemy znów do objęcia całości, do gruntowniejszej wyższej syntezy, do nowego systemu geografii ogólnej (astronomicznej, fizycznej i antropologicznej). Z syntezy tej, prócz ożywienia zmysłu rzeczywistości, odnosimy podwójny zysk umysłowy: jeden statyczny, to jest ze ekonomizowanie, owładnięcie umysłowe materiału naukowego poszczególnych nauk szkolnych; drugi dynamiczny, to jest przygotowanie, narzędzie do badania, nowy zmysł, zmysł geograficzny: z narzędziem tern udajemy się znów w okolicę najbliższą, oraz przedsiębierzemy wycieczki w okolice dalsze, bardziej typowe, bardziej intensywne (w góry, nad morze, do kopalń) i okazujemy, jak narzędzia tego należy używać do badania krajów.

tajlandia last minute berlin