Ogólne uwagi o nauczaniu geografii cz. 1

Nauczanie geografii rozpoczyna się już w czasie przedszkolnym, jako nauka okolicy rodzinnej (część nauki o rzeczach). Przed ciekawym umysłem i chwytnym wzrokiem dziecka roztaczają się tu różne zjawiska natury: ziemia, po której stąpamy, z jej różnymi formami powierzchni — rodzajami gruntu, wodami płynącymi i stojącymi; zjawiska powietrzne, szata roślinna, zwierzęta charakterystyczne; nad tym wszystkim—rozpięte sklepienie nieba, w nocy usiane iskrzącymi się gwiazdami, w dzień rozjaśnione życiodajnym słońcem, którego złocista kula ukazuje się po jednej stronie horyzontu w różanych blaskach poranku, dosięga w południe najwyższego punktu, rzucając cień najkrótszy (ku północy), i chyli się znów ku ziemi po drugiej stronie horyzontu, w czerwonych blaskach wieczoru i wreszcie zachodzi, by znów ukazać się na wschodzie po 24 godzinach od chwili ukazania się w dniu poprzednim.

wakacje z berlina – kuba

Obserwujemy ugrupowanie i pozorne ruchy tych ciał niebieskich, które wraz z pomiarami odległości dają nam możność orientowania się w przestrzeni i czasie — ale zarazem pociągają myśl i uczucia nasze gdzieś poza ziemię, w bezmiar budują poczucie nieskończoności. Następnie, a raczej równocześnie zjawiska świata ludzkiego: człowiek pośród przyrody, zależy od niej w swej pracy i jej rezultatach, ale zarazem wywierający tymi pracami wpływ na przyrodę, zwłaszcza dzięki temu, że do walki z przyrodą staje zbrojny w różne wymyślone przez siebie narzędzia i że dla dokonania większych prac występuje gromadnie; tym sposobem człowiek z niewolnika przyrody staje się jej władcą, zmienia ją, przetwarza, nadaje inny wygląd krajobrazowi. — Zapoznawszy się tak z okolicą, staramy się wiedzę naszą o niej utrwalić przez sztuczne odtworzenie krajobrazu: lepimy modele, fotografujemy, rysujemy plan.

wakacje z berlina – kuba